ThS. Đặng Thị Hương - Trưởng phòng QLĐT&NCKH
Chủ tịch
Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Thống nhất
giữa lý luận và thực tiễn là một nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin.
Thực tiễn không có lý luận hướng dẫn thì thực tiễn mù quáng. Lý luận mà không
liên hệ với thực tiễn là lý luận suông” (1).
Trường
Chính trị tỉnh Hải Dương với vai
trò là trung tâm đào tạo, bồi dưỡng cán bộ của tỉnh. Đảng ủy, Ban Giám
hiệu và giảng viên nhà trường luôn thấm nhuần lời dạy của Bác: “Lý luận phải đem ra thực hành. Thực hành phải
nhằm theo lý luận”(2).
Thực hiện
Hướng dẫn số 256/HD-HVCTQG ngày 30/6/2017 của Học viện Chính
trị quốc gia Hồ Chí Minh hướng dẫn hoạt động nghiên cứu thực tế của học viên
trong chương trình đào tạo Trung cấp lý luận chính trị- hành chính có yêu cầu
cao hơn, kết thúc đợt nghiên cứu thực tế, nhà trường chấm bài thu hoạch, điểm
bài thu hoạch được tính vào điểm tổng kết toàn khóa.
Nhà trường
luôn quan tâm tới hoạt động nghiên cứu thực tế của học viên với phương châm “học đi đôi với hành”, “lý luận gắn với thực tiễn”, khắc phục tình
trạng “lý luận suông” giúp cho học
viên củng cố, bổ sung những kiến thức đã được học trên lớp, tích lũy kinh nghiệm
lãnh đạo, quản lý góp phần nâng cao chất lượng học tập lý luận chính trị, đồng
thời đáp ứng được nhu cầu, nguyện vọng của học viên và
phù hợp với thực tiễn. Nhà trường ban
hành Hướng dẫn số: 57/HD-TCT ngày 03/7/2017 hướng dẫn đi nghiên cứu thực tế, viết
thu hoạch nghiên cứu thực tế chương trình Trung cấp lý luận chính trị- hành
chính.
Trong
công tác tổ chức đi nghiên cứu thực tế của các lớp đào tạo, nhà trường kịp thời
chỉ đạo, triển khai cho các lớp đi nghiên cứu thực tế đảm bảo đúng nội dung
chương trình, tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ kinh
phí, sắp xếp lịch nghiên cứu thực tế các lớp, cử chủ nhiệm lớp làm trưởng đoàn,
giao lưu học hỏi kinh nghiệm với các cơ quan, đơn vị trong
và ngoài tỉnh.
Từ tháng
8/2017 đến tháng 3/2018 nhà trường đã tổ chức cho học viên 08
lớp Trung cấp lý luận chính trị - hành
chính (A132, A133, A134, A135, A136, A140, A141, A142) đi nghiên cứu thực tế.
Thông qua nghiên cứu thực tế, học viên có điều kiện tìm hiểu, nâng cao nhận thức
về truyền thống lịch sử, văn hóa của dân tộc; thăm mô hình điển hình tiên tiến
trên các lĩnh vực, nắm vững quyền, chủ quyền biên giới, biển đảo của Tổ quốc...Tuy
nhiên, nội dung nghiên cứu thực tế nhìn chung còn đơn điệu, nặng về thăm quan
du lịch, chất lượng chưa cao, còn hình thức, chưa phát huy được tính hệ thống,
sự liên kết giữa Trường Chính trị tỉnh Hải Dương với các trường Chính
trị trong hệ thống, với các địa phương.
Đ/c Bùi Mạnh Cường, TUV, Phó trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy Hòa Bình trong
buổi làm việc với đoàn nghiên cứu thực tế của lớp TCLLCT – HC A.168
Góp phần đổi mới,
nâng cao hơn nữa hoạt động nghiên cứu thực tế của học viên, nhà trường ban hành
công văn số 166/CV-TCT ngày 24 tháng 5 năm 2018 về việc đi nghiên cứu thực tế. Ban
Giám hiệu nhà trường xác định: Nghiên
cứu thực tế của học viên là phần học trong chương trình đào tạo, bồi dưỡng nên
cần phải thực hiện nghiêm túc, có chất lượng. Nội dung nghiên cứu thực tế là
nghiên cứu, tìm hiểu các lĩnh vực phát triển kinh tế- văn hóa- xã hội, an ninh
quốc phòng, xây dựng Đảng và Hệ thống chính trị trong và ngoài tỉnh...Thăm
quan, du lịch không phải là nội dung chính của nghiên cứu thực tế. Vì vậy cần
có sự phối hợp chặt chẽ, sự tạo điều kiện và giúp đỡ của các Trường Chính
trị các tỉnh và các địa phương trong và ngoài tỉnh thì việc nghiên cứu thực tế ở
các lớp có chất lượng, hiệu quả và ý nghĩa. Từ
đó đến nay, các lớp tổ chức đi nghiên cứu thực tế nhất thiết phải gắn nội dung
nghiên cứu thực tế là trọng tâm.
Căn cứ
vào nhu cầu, nguyện vọng đi nghiên cứu thực tế của từng lớp, nhà trường có văn
bản xác định nội dung nghiên cứu, thời gian, địa điểm và liên hệ với lãnh đạo
nơi học viên đến nghiên cứu thực tế giúp đỡ về cơ sở vật chất và liên hệ, giới
thiệu một số mô hình, điển hình nổi bật trên các lĩnh vực kinh tế, xã hội để học
viên của trường thăm quan, tìm hiểu.
Từ tháng
5 năm 2018 đến tháng 11/2020 nhà trường đã áp dụng việc đổi mới nâng cao chất
lượng nghiên cứu thực tế của học viên và đã tổ chức cho học viên ở hơn 20 lớp
đi nghiên cứu thực, sau đợt nghiên cứu
thực tế ở tại địa phương, đơn vị mình công tác kết
hợp với việc đi nghiên cứu thực tế ở trong hoặc ngoài tỉnh giúp
học viên tích lũy được những kiến thức thực tế, viết
bài thu hoạch gắn với vị trí việc làm của bản thân nhằm khắc sâu kiến thức lý
luận đã được trang bị trên lớp áp dụng vào thực tiễn hoạt động tại địa phương,
nâng cao nhận thức, hình thành kỹ năng,
kỹ xảo trong hoạt động công vụ cũng như trong hoạt động lãnh đạo, quản lý của bản
thân tại cơ quan, đơn vị, địa phương mình đang công tác. Đồng thời tạo sự gắn kết
giữa các học viên trong lớp, học viên với giáo viên chủ
nhiệm lớp.
Từ thực
tiễn hoạt động đi nghiên cứu thực tế của học viên các lớp đào tạo nhà trường đã từng bước đổi mới, nâng cao chất lượng
nghiên cứu thực tế của học viên, tuy nhiên chưa tránh khỏi những hạn chế thiếu
sót, bất cập.
Để góp
phần đổi mới, nâng cao hơn nữa chất lượng hoạt động nghiên cứu thực tế của học
viên trong thời gian tới, xin đề xuất một số giải pháp sau:
Thứ nhất,
tăng cường công tác quản lý
học viên đi nghiên cứu thực tế.
Phòng
đào tạo và giáo viên chủ nhiệm thường xuyên nắm bắt số học viên tham gia, việc
chấp hành nội quy của học viên trong thời gian đi nghiên cứu thực tế thông qua
Ban cán sự lớp. Báo cáo thường xuyên việc đi nghiên cứu thực tế ở các lớp với
Ban Giám hiệu.
Ban cán
sự lớp cần nêu cao tinh thần trách nhiệm, gương mẫu thực hiện việc nghiên cứu
thực tế, nắm bắt và thông tin kịp thời những tình huống phát sinh và báo cáo
giáo viên chủ nhiệm cùng giải quyết có hiệu quả.
Chủ nhiệm
lớp cần nghiên cứu kỹ văn bản hướng dẫn đi nghiên cứu thực tế của nhà trường,
xây dựng kế hoạch nghiên cứu thực tế của lớp, chuẩn bị các nội dung, định hướng
cho học viên chọn chủ đề, khai thác số liệu để hoàn thiện bài thu hoạch theo vị
trí việc làm của mình tại cơ quan, đơn vị, địa phương.
Thứ hai,
nâng cao nhận thức, ý thức của học viên về việc đi nghiên cứu thực tế
Khi xây
dựng kế hoạch và triển khai thực hiện giáo viên chủ nhiệm cần nhấn mạnh mục
đích, yêu cầu và tầm quan trọng của việc đi nghiên cứu thực tế đối với học viên
trong lớp. Nghiên cứu thực tế là một nội dung bắt buộc trong chương trình đào tạo,
bồi dưỡng, học viên cần thực hiện nghiêm túc, có chất lượng.
Mỗi học viên cần xác định ý nghĩa của công tác nghiên cứu
thực tế, chủ động, xây dựng cho bản thân kế hoạch nghiên cứu thực tế ở đơn vị một
cách khoa học, hữu ích. Qua đó, vận dụng những kiến thức thực tiễn vào học tập,
nghiên cứu và công tác ở cơ quan, đơn vị cho phù hợp. Giải quyết những tình huống
trong lãnh đạo, quản lý hiệu quả cao nhất.
Thứ ba,
đổi mới hình thức tổ chức nghiên cứu thực tế, mở rộng phạm vi, địa điểm đi
nghiên cứu thực tế.
Trong
hai năm qua, việc tổ chức đi nghiên cứu thực tế cho học viên ở các lớp tại trường chính trị tỉnh Hải Dương cơ bản chỉ tập trung ở một số
nơi. Cần mở rộng phạm vi nghiên cứu và tập trung nghiên cứu ở các địa điểm mới,
điển hình, kể cả những địa phương, đơn vị còn hạn chế, khó khăn trong phát triển
kinh tế - xã hội, xây dựng hệ thống chính trị ở
cơ sở.
Nội dung
và hình thức nghiên cứu thực tế cơ bản là tham quan, xem xét quy trình làm việc
thông thường gồm: Nghe báo cáo sau đó đi thăm một số mô hình điểm. Thiết
nghĩ, cần thay đổi bằng việc nghe báo cáo là các báo cáo nơi đến nghiên cứu thực
tế được cung cấp trước để học viên
có thời gian nghiên cứu chuẩn bị cũng như tiết kiệm thời gian làm việc cho cả
đoàn. Dựa trên báo cáo đã được cung cấp, học viên sẽ lựa chọn những nội dung mà
mình quan tâm nghiên cứu để tập trung chú ý thu thập thông tin, những vướng mắc
đã được đặt ra khi đến nơi thực tế.
Thời
gian đi nghiên cứu thực tế nên được giành để tiếp xúc trực tiếp với các hoạt động
ở cơ sở, cơ quan; trao đổi, đối thoại với lãnh đạo, quản
lý và những người trực tiếp thực thi công vụ tại nơi đến nghiên cứu thực tế.
Giúp học viên “mắt thấy tai nghe” những
việc làm hay, những cách làm tốt ở cơ sở, địa phương; được
trực tiếp trao đổi với lãnh đạo nơi đến nghiên cứu thực tế về những vấn đề còn
vướng mắc mà học viên đang gặp phải.
Đổi mới,
nâng cao chất lượng nghiên cứu thực tế của học viên Trường Chính trị tỉnh Hải
Dương là một nội dung quan trọng trong quá trình đào tạo, bồi dưỡng của nhà trường.
Vì vậy cần phối hợp giữa nhà trường với các địa phương, đơn vị, các Trường
Chính trị trong khu vực, giúp học viên tiếp cận kiến thức thực
tiễn một cách nhanh chóng, khoa học, hiệu quả; có trình
độ lý luận chính trị vững vàng, trình độ
chuyên môn, nghiệp vụ và kỹ năng lãnh đạo, quản lý giỏi góp phần
xây dựng tỉnh Hải Dương ngày càng giàu đẹp, văn minh và phát triển./.
(1)
Hồ Chí Minh toàn tập, Tập 8 -
NXB CTQG, H,1995, tr 496.
(2)
Hồ Chí Minh toàn tập, Tập 5,
NXB CTQG, H, 1995, tr 235.