Ths.Vũ Thị Mận

Giảng viên khoa Xây dựng đảng

Cách mạng công nghiệp 4.0 đã làm chuyển biến mọi mặt của đời sống xã hội nói chung cũng như ngành giáo dục nói riêng. Kỷ nguyên số hóa đã làm cho nền giáo dục Việt Nam chuyển biến nhanh chóng trên nhiều phương diện, nhất là về mô hình và phương pháp đào tạo. Trong đó dạy học trực tuyến đang trở thành xu thế và triển khai với mức độ ngày càng phổ biến nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và bảo đảm có thể hội nhập với xu thế chung của thế giới.

Trường Chính trị tỉnh Hải Dương là đơn vị sự nghiệp trực thuộc Tỉnh uỷ, đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp và thường xuyên của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ Hải Dương. Trường có chức năng tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý của hệ thống chính trị cấp cơ sở, cán bộ, công chức ở địa phương về lý luận chính trị; quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách và pháp luật của Nhà nước…Trong những năm qua nhà trường đã thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao. Tuy nhiên do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 nên công tác đào tạo, bồi dưỡng của trường gặp rất nhiều khó khăn, trở ngại. Để thích ứng với điều kiện thực tiễn nhà trường đã chủ động chuyển từ hình thức dạy học trực tiếp sang hình thức dạy học trực tuyến. Giảng dạy trực tuyến nhằm tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy và học, giảm số giờ trên lớp học truyền thống, phát triển năng lực tự học, tự nghiên cứu và đáp ứng nhu cầu học tập mọi lúc, mọi nơi của người học; phù hợp với chủ trương của Đảng, Nhà nước và xu hướng đào tạo hiện đại trên thế giới hiện nay. Đào tạo, bồi dưỡng trực tuyến là cơ sở để nhà trường chuyển đổi hình thức đào tạo một cách linh hoạt, không làm gián đoạn hoạt động đào tạo, bồi dưỡng khi không thể tổ chức đào tạo, bồi dưỡng theo hình thức trực tiếp (truyền thống) do nguyên nhân khách quan như thiên tai, dịch bệnh kéo dài…

Để đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra, Ban giám hiệu đã khẩn trương chỉ đạo mở lớp tập huấn phần mềm trực tuyến Microsoft Teams cho giảng viên, chủ nhiệm lớp và các cá nhân khác tham gia quá trình đào tạo, bồi dưỡng trực tuyến. Phần mềm trực tuyến Microsoft Teams được sử dụng thống nhất trong toàn trường để triển khai đào tạo, bồi dưỡng trực tuyến. Phần mềm trực tuyến Teams cho phép tổ chức, quản lý và triển khai các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng trực tuyến qua mạng từ lúc nhập học đến khi người học hoàn thành khóa học; giúp nhà trường theo dõi, quản lý quá trình giảng dạy và học tập của giảng viên và học viên; giúp giảng viên giao tiếp với người học trong việc giao bài tập, trợ giúp, giải đáp; giúp cho người học có thể theo dõi được tiến trình học tập, tham gia các nội dung học qua mạng.Để thực hiện được mục tiêu của dạy học trực tuyến Ban giám hiệu nhà trường đã ban hành một số văn bản như Quyết định số 141 -QĐ/TCT ngày 14/6/2021 về việc ban hành Quy định về tổ chức giảng dạy, quản lý đào tạo trực tuyến tại Trường Chính trị tỉnh Hải Dương; Hướng dẫn số 48-HD/TCT ngày 2/8/2021 về thể thức viết bài thu hoạch kết thúc phần học/môn học lớp Trung cấp Lý luận chính trị -hành chính; lớp bồi dưỡng ngạch chuyên viên, chuyên viên chính; lớp bồi dưỡng kỹ năng lãnh đạo, quản lý cấp phòng. Trong đó phân công rõ trách nhiệm của từng bộ phận trong quá trình dạy học trực tuyến. Cụ thể: Ban Giám hiệu chịu trách nhiệm phân công giảng viên xây dựng bài giảng trực tuyến đối với các chương trình đào tạo, bồi dưỡng; xác định nội dung và thời lượng giảng dạy trực tuyến của các chuyên đề/phần học/môn học thuộc khung chương trình đào tạo, bồi dưỡng đã được Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Bộ Nội vụ phê duyệt. Tổ Thanh tra đào tạo, bồi dưỡng thực hiện các hoạt động thanh tra theo quy định, kiểm tra hoạt động dạy học trực tuyến theo chức năng, nhiệm vụ được giao. Cán bộ kỹ thuật Tổ công nghệ thông tin có trách nhiệm cấp phát tài khoản cho giảng viên giảng dạy trực tuyến, người học và phối hợp với chủ nhiệm lớp để hướng dẫn người học tại hệ thống trực tuyến của nhà trường đúng kế hoạch học tập; hỗ trợ, tư vấn cho người học, cung cấp các thông tin liên quan đến khóa học, phòng học Teams; giải đáp thắc mắc của người học liên quan đến lĩnh vực được giao phụ trách và kiểm soát thông tin người học đưa lên hệ thống trực tuyến…

Những chủ trương của Ban giám hiệu không chỉ đáp ứng kịp thời mà còn phù hợp với yêu cầu thực tiễn hiện nay. Tuy nhiên, trong thời gian tới nhằm đảm bảo cho học viên có khả năng thích nghi với những thách thức, yêu cầu thay đổi nhanh chóng của tình hình thực tiễn, nhất là trong hoàn cảnh giãn cách xã hội do đại dịch Covid-19, chúng tôi đề nghị nhà trường cần tập trung thực hiện đồng bộ các giải pháp cơ bản sau:

Một là, nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho đội ngũ giảng viên và học viên về sự tác động của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đến mục tiêu, chương trình đào tạo, bồi dưỡng của nhà trường. Đây là giải pháp có ý nghĩa quyết định đến chất lượng, kết quả họat động trực tuyến. Do đó, mỗi giảng viên và học viên cần quán triệt nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong ứng dụng các thành tựu của khoa học công nghệ vào hoạt động giảng dạy và học tập của mình.

Hai là, phát huy vai trò của đội ngũ giảng viên trong việc tiếp cận và khai thác thành tựu của cách mạng công nghiệp 4.0 để đổi mới nội dung, phương pháp giảng dạy trực tuyến. Theo đó giảng viên cần tích cực nghiên cứu nắm bắt tri thức khoa học, công nghệ mới để hình thành năng lực vận dụng, giải quyết vấn đề đặt ra trong thực tiễn hoạt động giảng dạy. Bên cạnh đó phát huy vai trò trong các hoạt động giảng trực tuyến mẫu, giảng liên kết nhằm giúp giảng viên đổi mới phương pháp giảng dạy trực tuyến một cách hiệu quả. Đồng thời cần thường xuyên tập huấn, nâng cao kinh nghiệm, kỹ năng cho đội ngũ giảng viên về ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học, thiết kế bài giảng điện tử cũng như khả năng sử dụng thành thạo các phương tiện dạy học hiện đại.

Ba là, đầu tư nâng cấp các trang thiết bị dạy học hiện đại và đường truyền tốc độ cao nhằm nâng cao hiệu quả đào tạo bồi dưỡng. Giải pháp này còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó trực tiếp là việc hiện đại hóa các trang thiết bị dạy học cùng hệ thống hạ tầng đường truyền internet…Vì vậy nhà trường cần chủ động xây dựng kế hoach mua sắm, bổ sung trang thiết bị, cải tiến nâng cấp hạ tầng nhất là đường truyền internet tốc độ cao, máy tính, mạng nội bộ, thư viện điện điện tử… phục vụ cho quá trình dạy học trực tuyến của giảng viên cũng như việc học tập trực tuyến của học viên.

Bốn là, cần quan tâm xây dựng bộ tiêu chuẩn trong đào tạo, bồi dưỡng trực tuyến một cách chặt chẽ nhất là các quy định, quy chế về kiểm định và đảm bảo chất lượng đối với dạy học trực tuyến một cách phù hợp. Đồng thời cần xây dựng và duy trì đội ngũ vận hành dạy học trực tuyến một cách mạnh mẽ, hỗ trợ tốt cho giảng viên và học viên trong quá trình sử dụng hệ thống.

Như vậy có thể thấy, cách mạng công nghiệp 4.0 và sự đột phá của internet đã tác động đến mọi mặt của đời sống xã hội nói chung và các cơ sở giáo dục nói riêng. Để kịp thời đáp ứng những thay đổi của tình hình thực tiễn nhất là trong bối cảnh dịch bệnh Côvid-19 đang diễn ra hết sức phức tạp thì dạy học trực tuyến là tất yếu và trở thành xu hướng phổ biến. Thực tế này đòi hỏi trường chính trị tỉnh Hải Dương tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp nêu trên nhằm đảm bảo cho quá trình dạy học trực tuyến đạt hiệu quả cao.