Nền tảng tư tưởng của Đảng là hệ thống lý luận, cơ sở khoa học và thực tiễn về xây dựng Đảng, nguyên tắc tổ chức, hoạt động, định hướng phát triển và mục tiêu đấu tranh cách mạng của Đảng. Một đảng chính trị nhất thiết phải có nền tảng tư tưởng riêng và không được tách rời nền tảng tư tưởng đó trừ khi muốn biến nó thành một đảng hay một tổ chức khác. Hơn chín thập kỷ qua, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hành động. Sự kiên định, kiên trì và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh đã đưa sự nghiệp cách mạng nước ta đi hết từ thắng lợi này đến thắng lợi khác. Đặc biệt, những thành quả của công cuộc đổi mới gần bốn mươi năm qua là bằng chứng sinh động thể hiện kết quả sự vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh ở Việt Nam. Chính vì thế, đất nước ta “chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay” (1), sức mạnh tổng hợp quốc gia, uy tín quốc tế, niềm tin của nhân dân ngày càng được nâng cao, tạo ra những tiền đề quan trọng để xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Công cuộc đổi mới toàn diện của Việt Nam đã và đang đi vào chiều sâu đặt ra những vấn đề lý luận và thực tiễn mới cần phải giải quyết. Lợi dụng điều này, các thế lực thù địch, phản động, phần tử cơ hội chính trị ra sức tuyên truyền, xuyên tạc, phá hoại và phủ nhận thành quả của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, công kích nền tảng tư tưởng của Đảng ta hòng làm giảm niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước. Vì vậy, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng và đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch là nhiệm vụ vừa mang tính thời sự, vừa mang tính trọng yếu. Ngày 22/10/2018 Bộ Chính trị khóa XII đã ban hành Nghị quyết số 35-NQ/TW “Về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới” trong đó khẳng định: “Bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng là một nội dung cơ bản, hệ trọng, sống còn của công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; là nhiệm vụ chính trị đặc biệt quan trọng hàng đầu của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân trong tình hình hiện nay” (2). Đồng thời, Nghị quyết số 35-NQ/TW xác định rõ nội hàm bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là: “bảo vệ Ðảng, bảo vệ Cương lĩnh chính trị, đường lối lãnh đạo của Ðảng; bảo vệ nhân dân, Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế; bảo vệ lợi ích quốc gia, dân tộc; giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước gắn với đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch” (3). Điều đó có nghĩa, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng không chỉ là bảo vệ chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh với tư cách là một học thuyết và tư tưởng cách mạng mà còn phải bảo vệ thành tựu và những biểu hiện cụ thể của nền tảng tư tưởng đó trong thực tiễn đổi mới đất nước.

Với chức năng tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý của hệ thống chính trị cấp cơ sở, cán bộ, công chức, viên chức ở địa phương về lý luận chính trị, trường chính trị có vai trò đặc biệt quan trọng trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Để thực hiện hiệu quả nội dung Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị khóa XII, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đã ban hành Hướng dẫn số 475-HD/HVCTQG-TCT trong đó nhấn mạnh việc quán triệt trong đảng bộ, chi bộ, học viên nhà trường về ý nghĩa, tầm quan trọng, vai trò, trách nhiệm, nhiệm vụ, giải pháp cần thực hiện, đặc biệt, đề cao vai trò, trách nhiệm của người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Đặc biệt, Hướng dẫn số 475-HD/HVCTQG-TCT nêu rõ việc tăng cường tích hợp nội dung Nghị quyết 35-NQ/TW vào chương trình đào tạo, bồi dưỡng, vào tài liệu học tập, vào hoạt động nghiên cứu khoa học, giảng dạy cũng như trong công tác thông tin, tuyên truyền của nhà trường.

Tích hợp (integration) có nghĩa là xác lập cái chung, cái toàn thể, thống nhất trên cơ sở các bộ phận riêng lẻ, tức là kết hợp các phần, các bộ phận với nhau trong một tổng thể. Tích hợp nội dung bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái thù địch trong giảng dạy lý luận chính trị là sự lồng ghép kiến thức, nội dung bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, lập luận, phân tích, đấu tranh, phản bác với các luận điệu sai trái, thù địch ở từng bài học, môn học, chuyên đề thuộc chương trình đào tạo, bồi dưỡng nhằm tiếp tục khẳng định, lan tỏa những giá trị của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, góp phần bồi dưỡng thế giới quan khoa học, nâng cao bản lĩnh cách mạng của học viên, cán bộ, giảng viên trong tình hình mới.

Là một trong ba bộ môn cấu thành “Nội dung cơ bản của chủ nghĩa Mác – Lênin” được kết cấu với hai phần, sáu bài, học phần Kinh tế chính trị có quan hệ mật thiết với Triết học và Chủ nghĩa xã hội khoa học nhằm trang bị cho học viên những kiến thức cơ bản về học thuyết giá trị, học thuyết giá trị thặng dư của C.Mác; học thuyết về chủ nghĩa tư bản độc quyền của Lênin; thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội cùng với đặc điểm và những nhiệm vụ quan trọng đặt ra. Bài 15: “Quá độ lên chủ nghĩa xã hội bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa từ trình độ phát triển kinh tế lạc hậu” là bài đầu tiên trong phần thứ hai: “Kinh tế chính trị về thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội” trên cơ sở phân tích những vai trò, hạn chế của phương thức sản xuất tư bản chủ nghĩa đã chỉ ra tính tất yếu khách quan của sự ra đời phương thức sản xuất Cộng sản chủ nghĩa phản ánh quy luật quan hệ sản xuất phải phù hợp với tính chất và trình độ phát triển của lực lược sản xuất. Sự thay thế đó phù hợp với quy luật tiến hoá của lịch sử xã hội loài người. Đồng thời, phân tích những khả năng khách quan và tiền đề chủ quan ở Việt Nam, từ đó khẳng định bản chất của của sự quá độ lên chủ nghĩa xã hội (CNXH) bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa (TBCN) ở Việt Nam là bỏ qua việc xác lập vị trí thống trị của quan hệ sản xuất và kiến trúc thượng tầng TBCN, nhưng tiếp thu, kế thừa những thành tựu mà nhân loại đã đạt được dưới chế độ TBCN, đặc biệt về khoa học công nghệ, để phát triển nhanh lực lượng sản xuất, xây dựng nền kinh tế hiện đại. Cho nên, khi tích hợp nội dung bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong giảng dạy Bài 15, giảng viên cần chú ý đến những vấn đề cơ bản sau:

Một là, nhận diện những nội dung bị các thế lực thù địch xuyên tạc, bôi nhọ, đánh tráo khái niệm hiện nay liên quan đến nội dung bài học. Cụ thể là:

(1), Phủ nhận thời kỳ quá độ và con đường đi lên CNXH, coi sự sụp đổ của CNXH ở Liên Xô, Đông Âu chính là sự lỗi thời, lạc hậu của học thuyết Mác, trắng trợn bịa đặt: CNXH đẻ non nên chết yểu nên đã bị xóa sổ trên toàn thế giới. "Chủ nghĩa xã hội là sai lầm lịch sử", "Chủ nghĩa xã hội đã cáo chung","Chủ nghĩa xã hội là ảo tưởng không thực hiện được". Đặc biệt, từ khi chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và các nước Đông Âu sụp đổ, chúng cho rằng: "Việt Nam lựa chọn và kiên định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội là sai lầm, đi theo vết xe đổ của Liên Xô"... kêu gọi Đảng ta từ bỏ con đường cách mạng xã hội chủ nghĩa, vì trái với quy luật phát triển của xã hội loài người, là ảo tưởng và yêu cầu đất nước phải phát triển theo con đường tư bản chủ nghĩa. Các quốc gia Hàn Quốc, Singapore, Thái Lan, Malaixia không có chủ nghĩa Mác, Đảng Cộng sản lãnh đạo, không đi theo con đường XHCN mà rất phát triển; chỉ có vài nước ngoan cố như Việt Nam, Trung Quốc, Cu Ba tôn thờ và đi theo CNXH nên bế tắc cả về vật chất và tinh thần khiến không ai tin theo.

(2), Đặt ra câu hỏi: “Việt Nam quá độ đi đâu?”, rồi lại cho rằng, Việt Nam là một nước nông nghiệp lạc hậu, bỏ qua chế độ TBCN, trải qua mấy chục năm chiến tranh, hậu quả rất nặng nề; đi lên CNXH phải trải qua một thời kỳ quá độ lâu dài với nhiều bước đi, chặng đường, có sự đấu tranh giữa “cái cũ và cái mới”, thế nên Đảng Cộng sản Việt Nam và nhân dân Việt Nam không bao giờ vượt qua được các chặng đường quá độ gian khổ đó và không thể đi đến cái đích của CNXH.

(3), Phủ nhận mô hình kinh tế thị trường (KTTT) định hướng XHCN, mặc nhiên cho rằng kinh tế thị trường chỉ là sản phẩm riêng có của chủ nghĩa tư bản. Với nhận thức lệch lạc và ấu trĩ; lý sự rằng: KTTT, các quy luật của KTTT và định hướng XHCN là những yếu tố đối lập nhau, loại trừ nhau như nước với lửa.

(4), Tấn công vào đường lối đổi mới và các thành tựu phát triển kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội hiện nay. Đây là những khả năng khách quan và tiền đề chủ quan đảm bảo cho việc thực hiện thành công các nhiệm vụ kinh tế quan trọng trong thời kỳ quá độ lên CNXH ở nước ta.

(5), Việt Nam khẳng định kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo sẽ tạo ra sự phân biệt đối xử, không bình đẳng nên không thể có KTTT thật sự. Việc lựa chọn KTTT định hướng XHCN là bóp nghẹt kinh tế tư nhân, triệt tiêu tự do cạnh tranh. Đảng Cộng sản nói một đằng làm một nẻo, định hướng XHCN nhưng lại chủ trường phát triển kinh tế tư nhân…

Hai là, sử dụng linh hoạt phương pháp giảng dạy trong tổ chức hoạt động dạy học nhằm thực hiện hiệu quả mục tiêu đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch để bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Cần quán triệt sâu sắc nguyên tắc lý luận gắn với thực tiễn, sử dụng các phương pháp dạy học hiện đại như phương pháp nghiên cứu trường hợp, phương pháp nêu vấn đề, phương pháp tình huống, thảo luận nhóm…trong đó chuẩn bị thật kỹ khi xây dựng và lựa chọn các tình huống mang tính thời sự, mang tính phản bác, chứa nhiều mâu thuẫn… Giảng viên có thể lựa chọn những tình huống mang tính thời sự qua các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội, báo chí trong giảng dạy gắn với những vấn đề mà các thế lực thù địch xuyên tạc, bôi nhọ để học viên vận dụng hiệu quả kiến thức lý luận vào thực tiễn nhằm xử lý các tình huống, giải quyết linh hoạt các vấn đề mà thực tiễn đặt ra. Xác định rõ giá trị bền vững cần khẳng định, những vẫn đề cần bổ sung, phát triển; những vấn đề thường xuyên bị thế lực thù địch chống phá, xuyên tạc để đấu tranh, phản bác. Căn cứ vào từng nội dung để lựa chọn phương pháp dạy học và phương tiện phù hợp.

Ba là, bảo đảm tính đồng bộ, hệ thống, nhất quán trong việc tích hợp nội dung bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch từ soạn giảng đến kiểm tra, đánh giá. Tăng cường các hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả việc tích hợp nội dung bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong xây dựng câu hỏi ôn tập, câu hỏi thảo luận và đề thi học phần, tốt nghiệp… của học viên.

Như vậy, tích hợp nội dung bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong giảng dạy các môn Lý luận chính trị nói chung, môn Kinh tế chính trị nói riêng có ý nghĩa rất quan trọng đặc biệt trong bối cảnh hiện nay. Để làm tốt điều đó cần thực hiện đồng bộ các giải pháp từ đó khẳng định giá trị bền vững của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước đồng thời nâng cao tính chiến đấu, bản lĩnh chính trị của học viên với tư cách là cán bộ lãnh đạo quản lý cấp cơ sở trong nhận diện, đánh giá, giải quyết vấn đề thực tiễn một cách khách quan, toàn diện, linh hoạt, hiệu quả./.

 Đặng Thị Mai, giảng viên khoa Lý luận cơ sở

(1) Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Tập II, Nxb CTQGST, H.2021, tr.322.

(2) (3) Bộ Chính trị (2018), Nghị quyết số 35-NQ/TW ngày 22/10/2018 về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới, Hà Nội.