Nghiên cứu thực tế là một hoạt động không thể thiếu và đóng vai trò quan trọng trong nâng cao chất lượng bài giảng của giảng viên Trường Chính trị nói riêng, giảng viên ở các cơ sở đào đạo cán bộ, công chức nói chung. Chỉ có trên cơ sở nghiên cứu thực tế, nguồn kiến thức được bổ sung một cách đa dạng và phong phú, làm cho mỗi giảng viên có điều kiện để đối chiếu với những kiến thức lý luận, kịp thời nắm bắt được những vướng mắc, bất cập trong quá trình thực hiện công tác quản lý. Đây chính là nguồn tư liệu quý giá bổ sung vào bài giảng, xây dựng những bài tập tính huống, tạo những hoạt động thảo luận, giải quyết tình huống một cách sôi động, đồng thời đem lại một ý ngĩa quan trọng là giúp cho học viên tự mình giải quyết những vấn đề mà có thể ở địa phương mình đang gặp hoặc có khả năng gặp. Tại buổi thảo luận, các học viên được tiếp cận nhiều hơn những cách nhìn nhận vấn đề, cách xử lý vấn đề của nhiều học viên khác nhau ở nhiều địa phương. Từ đó, tạo cái nhìn tổng thể, đa chiều, đa hoàn cảnh, là con đường hình thành tư duy hệ thống, tư duy tổng thể để mỗi học viên được đào tạo cách thức giải quyết công việc trong thực tế công tác của mình là giải quyết một cách có hệ thống, đa chiều, quan tâm đến nhiều vấn đề có liên quan hơn là tập trung chính một vấn đề, một đối tượng.

Như vây, thực hiện nghiên cứu thực tế hiệu quả sẽ đảm bảo nguyên tắc trong dạy và học lý luận phải gắn liền với thực tiễn, làm phong phú thêm các nội dung lý luận của bài giảng. Yêu cầu của hoạt động giảng dạy ở trường chính trị là giảng viên phải thường xuyên cập nhật thông tin, kiến thức mới, số liệu xác thực để bổ sung vào nội dung bài giảng và xử lý tốt các tình huống trong hoạt động chuyên môn. Vì vậy trong từng năm học cụ thể, nhà trường yêu cầu các khoa phải xây dựng kế hoạch đi nghiên cứu thực tế một cách cụ thể và thực hiện nghiêm túc để góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng đào tạo bồi dưỡng cán bộ công chức cho địa phương.

Đối với nhiệm vụ này, giảng viên xác định rõ cùng với hoạt động giảng dạy và hoạt động nghiên cứu khoa học thì hoạt động nghiên cứu thực tế là nhiệm vụ không thể thiếu của mỗi giảng viên. Những nhiệm vụ này có mối quan hệ mật thiết, bổ sung cho nhau, hỗ trợ nhau để góp phần nâng cao chất lượng bài giảng, nâng cao hiểu biết thực tiễn của giảng viên. Trong từng năm học cụ thể, căn cứ vào kế hoạch nghiên cứu thực tế của nhà trường, khoa chuyên môn xây dựng kế hoạch đi nghiên cứu thực tế, xác định rõ mục đích yêu cầu, địa điểm đi nghiên cứu để làm căn cứ cho việc thực hiện. Khoa đã quán triệt sâu sắc trong giảng viên về yêu cầu nhiệm vụ đi nghiên cứu thực tế, lấy kết quả nghiên cứu thực tế là thước đo để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của giảng viên hàng năm. Đây chính là nhân tố thuân lợi để giúp giảng viên trong khoa có điều kiện đi nghiên cứu thực tế tốt hơn.

Tuy nhiên, với vai trò là một hoạt động chuyên môn quan trọng nhưng việc nghiên cứu thực tế của giảng viên nhà trường còn những khó khăn bất cập nhất định. Trong đó, khó khăn lớn nhất vẫn là chính quyền địa phương chưa xem đây là trách nhiệm chung trong toàn hệ thống chính trị trong công tác đào tạo cán bộ. Mà chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ, phối hợp trong điều kiện nhất định, thậm chí nhiều địa phương chưa quan tâm đúng mức, việc cung cấp số liệu cũng khó khăn làm cho hoạt động nghiên cứu thực tế trở nên kém hiệu quả, số liệu không xác thực, nội dung nghiên cứu chưa thực sự bám sát thực tiễn quản lý; hoạt động nghiên cứu thực tế tuy có đa dạng về hình thức nhưng tiến độ thực hiện chậm hơn so với kế hoạch đề ra như ban đầu, chưa thực sự mang lại hiệu quả như mong muốn. Điều đó đã gây ra những khó khăn nhất định dẫn đến việc đánh giá chất lượng nghiên cứu thực tế của giảng viên.

Trước những thực tế trên, để hoạt động nghiên cứu thực tế đạt hiệu quả, cần thực hiện tốt một số giải pháp sau:

Thứ nhất, giảng viên cần xác định mục đích trước khi đi thực tế, lựa chọn nội dung, phương pháp, địa điểm phù hợp với vấn đề cần nghiên cứu, vận dụng kết quả đi nghiên cứu thực tế vào giảng dạy để làm rõ lý luận trong bài giảng, giúp học viên vận dụng những kiến thực được học vào thực tế tại địa phương. Trước khi đi nghiên cứu thực tế, giảng viên cần xây dựng kế hoạch nghiên cứu thực tế cụ thể, trong đó xác định đề tài, đề cương, những số liệu, văn bản cần thu thập, thời gian nghiên cứu dự kiến,.. và được nhà trường xác nhận để gửi trước đến địa phương để địa phương có sự chủ động sắp xếp.

Thứ hai, đa dạng hoá hình thức, hoạt động nghiên cứu thực tế. Ngoài hoạt động nghiên cứu thực tế theo kế hoạch của khoa, cần khuyến khích việc tự nghiên cứu thực tế của từng cá nhân hoặc theo nhóm trong suốt năm học với kết quả thực tế được Ban Giám hiệu thẩm định.

Thứ ba, về dẫn Đoàn các lớp Trung cấp chính trị đi nghiên cứu thực tế, để tạo điều kiện cho số lượt giảng viên được tham gia nghiên cứu với các lớp được tăng lên, đề nghị nhà trường nên thành lập đoàn gồm 3 giảng viên trong đó, 01 giảng viên là trưởng đoàn, 02 giảng viên còn lại giữ vai trò hỗ trợ. Như vậy, giảng viên hàng năm sẽ được đi thực tế nhiều lần, ở nhiều địa phương, là kênh tiếp cận thưc tế rất tốt. Về chế độ, theo quy định chỉ một giảng viên chính là được hưởng, các giảng viên hỗ trợ chỉ cần nhà trường tạo điều kiện về mặt thời gian, cho phép đi theo và được xem như một hình thức tự nghiên cứu thực tiễn của giảng viên.

Thư tư, khoa cần tổ chức chia sẻ kinh nghiệm ngay sau mỗi đợt đi nghiên cứu thực tế, giúp các giảng viên nắm bắt được tình hình chính trị, kinh tế - xã hội, văn hóa ở địa phương, các kỹ năng xử lý tình huống nảy sinh trong thực tế làm cho bài giảng thêm sinh động và phong phú.

Thứ năm, cần có kế hoạch nghiên cứu thực tế ở ngoài tỉnh để không chỉ dừng lại ở việc nghiên cứu thực tế ở địa phương trong tỉnh mà cần tạo cơ hội cho giảng viên nghiên cứu ở phạm vi rộng hơn để so sánh, đánh giá cách làm của từng địa phương đối với việc thực hiện cùng một chính sách để thấy được sự khác biệt, sự mạnh dạn, dám nghĩ, dám làm của nhiều cấp lãnh đạo khác nhau.

Nghiên cứu thực tế là một nhiệm vụ quan trọng trong hoạt động chuyên môn của nhà trường hiện nay. Thực hiện tốt nhiệm vụ này không những giúp cho giảng viên nhà trường tự cập nhật thông tin thực tiễn của địa phương mà còn xây dựng một đội ngũ giảng viên có bề dày kinh nghiệm đảm bảo giảng dạy lý luận phải gắn liền với thực tiễn. Nghiên cứu thực tế còn là môi trường để mỗi giảng viên trong nhà trường có cơ hội rèn luyện, trải nghiệm và nghiên cứu nhiều vấn đề mới của đời sống xã hội. Thông qua nghiên cứu thực tế, mỗi giảng viên sẽ nhận thấy mình cần những thông tin nào phù hợp cho bài giảng và vận dụng vào thực tiễn công tác một cách hiệu quả nhất./.