* Tăng gia là tay phải của hạnh phúc, tiết kiệm là
tay trái của hạnh phúc”
Ngày 30-4-1921,
báo cáo mật thám Pháp cho biết, Nguyễn Ái Quốc nhận được nhiều bản của tờ báo
cánh tả “Libertaire” và tờ “La Revue Communiste” (Tạp chí Cộng sản). Cũng theo
báo cáo của mật thám, ngày 30-4-1922, Nguyễn Ái Quốc tham dự một cuộc biểu tình
cộng sản tại vùng “Clichy” (Pháp).
Ngày 30-4-1947,
trên Chiến khu Việt Bắc, Chủ tịch Hồ Chí Minh tham dự một phiên họp đặc biệt của
Hội đồng Chính phủ. Nhật ký của Bộ trưởng Lê Văn Hiến thuật lại: “Gần tối, lúc chúng mình đang ăn cơm thì Hồ
Chủ tịch đến trong bộ áo quần bí mật của Cụ. Lần này thì lưng mang một gùi, vai
mang súng, mình mặc bộ quần áo mầu nâu, đội mũ như bộ đội, mặt che đậy hết nửa,
mới trông như người đi săn trong rừng sâu, không ai tài nào nhận ra được. Bắt
tay vui vẻ với tất cả mọi người, rồi giản dị hơn ai hết, Cụ bảo thêm một chén một
đũa để Cụ cùng ngồi ăn trong lúc mâm cơm đã gần tàn... 7 giờ tối, bắt đầu hội đồng.
Ai nấy ngồi xếp xe quanh mấy chiếc chiếu trải dài... Hội đồng hôm nay có 2 tin
buồn, cái chết của Cụ Huỳnh (Huỳnh Thúc Kháng) và Nam (Hoàng Hữu Nam). Cụ nói qua
lịch sử chiến đấu của hai chiến sỹ trong cháng phủ sau khi tất cả đều mặc niệm
một phút... Cụ Chủ tịch nói với một giọng đau đớn như Cụ đã mất một người anh
và một người con... Sau đó, Cụ báo cáo tình hình chánh trị chung ngoài nước và
trong nước...(1)”. Đến 3 giờ khuya cuộc họp mới kết thúc.
Ngày 30-4-1949,
một ngày trước “Ngày Quốc tế Lao động”, Chủ tịch Hồ Chí Minh viết thư chào mừng
với đầu đề “Nhiệm vụ chính trong giai đoạn mới” trong đó xác định: “Ở các nước,
ngày này là ngày riêng của lao động, kiểm điểm lực lượng của mình, để đấu tranh
cho quyền lợi của giai cấp. Ở nước ta, bất kỳ già, trẻ, trai, gái, sĩ, nông,
công, thương, binh, toàn dân đều đoàn kết thành một khối, toàn dân đều ra sức
lao động, nhằm một mục đích: giết giặc cứu nước. Ngày 1-5 là ngày lễ của toàn
thể đồng bào ta”(2).
Ngày 30-4-1964,
nói chuyện với Đại hội liên hoan Phụ nữ “năm tốt”, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định:
“Ngay từ lúc đầu, Đảng và Nhà nước ta đã thi hành chính sách đối với phụ nữ
cũng được bình quyền, bình đẳng với đàn ông(3)”. Phân tích những nội
dung của “năm tốt”, Bác nhấn mạnh: “Tăng gia sản xuất và thực hành tiết kiệm là
con đường đi đến xây dựng thắng lợi chủ nghĩa xã hội, xây dựng hạnh phúc cho
nhân dân. Tăng gia là tay phải của hạnh phúc, tiết kiệm là tay trái của hạnh
phúc(4)”.
Về nội dung “gia
đình”, Người đưa ra quan niệm: “ Gia”
là nhà “Đình” là sân. Theo nghĩa cũ
thì gia đình chỉ giới hạn hẹp hòi Gia” là trong một cái nhà, cái sân. Nghĩa là
chỉ lo cho cha mẹ, vợ con trong nhà mình ấm no yên ổn, ngoài ra ai nghèo khổ mặc
ai. Như thế là ích kỷ, không tốt. Theo nghĩa mới thì gia đình rộng rãi hơn, tốt
đẹp hơn. Thí dụ, những người cùng lao động trong một nhà máy, trong một cơ
quan, trong một hợp tác xã... đều phải đoàn kết và thương yêu nhau như anh em
trong một gia đình... Ta có câu hát:
Nhiễu điều
phủ lấy giá gương
Người trong một
mình phải thương nhau cảng"
* “Nhân
dân ta thật anh hùng”
Ngày 1-5-1920,
báo cáo của mật thám Pháp ghi nhận, Nguyễn Ái Quốc tham dự mít tinh kỷ niệm
Ngày Quốc tế Lao động cùng Nhóm đảng viên Xã hội và tham luận trên diễn đàn đòi
ngưng gửi người sang thuộc địa.
Ngày 1-5-1924,
Nguyễn Ái Quốc có mặt trong Ngày Quốc tế Lao động diễn ra trên Hồng trường theo
lời mời của Thành uỷ Mátxcơva và Ban Thư ký của Quốc tế Cộng sản.
Ngày 1-5-1925,
cùng với những nhà cách mạng Trung Quốc, Nguyễn Ái Quốc tham gia tổ chức Đại hội
lần thứ nhất của nông dân tỉnh Quảng Đông tiến tới thành lập Hội Nông dân.
Ngày 1-5-1943,
trên báo “Việt Nam Độc lập” xuất bản tại Cao Bằng đăng bài “Kỷ niệm Trần Hưng Đạo”
của Hồ Chí Minh với lời kết: Chuyện Trần Hưng Đạo để lại cho ta một bài học: muốn
đánh quân xâm lấn nước ta cần hai điều: Một là toàn dân đoàn kết, hai là khéo
dùng lối du kích.
Ngày 1-5-1946,
Chủ tịch Hồ Chí Minh ra lời kêu gọi: "Ở nước ta, lần này là lần đầu mà đồng
bào ta, anh chị em lao động ta, được tự do đón tiếp ngày 1 tháng 5... Đối với
chúng ta nó là một ngày để tỏ cho thế giới biết rằng ngày này chẳng những là
ngày tết lao động, mà nó còn là ngày toàn dân đoàn kết. Đoàn kết để giữ vững tự.
Tối ngày
1-5-1966, sau buổi xem Đoàn văn công tỉnh Quảng Bình từ tuyến lửa về biểu diễn
trong Phủ Chủ tịch, Người bày tỏ cảm tưởng: Nhân dân ta thật anh hùng. Chiến đấu
ác liệt như thế, gian khổ như thế mà vẫn lạc quan ca hát. Một dân tộc như thế
không một thế lực hung bạo nào có thể khuất phục được.
Sưu
tầm và tổng hợp
Ths.Nguyễn
Hồng Tuyến
Nguồn tài liệu:
1.Lê
Văn Hiến: Nhật ký của một Bộ trưởng, Sđd, tr. 139.
2.Hồ
Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 6, tr. 58.
3,
4. Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 14, tr. 310; 311.
5.
Hồ Chí Minh: Toàn tập, Sđd, t. 14, tr. 312.