Thời gian qua, đội ngũ giảng viên của Trường Chính trị tỉnh Hải Dương đã tích cực tham gia tổng kết thực tiễn với nhiều nội dung, lĩnh vực khác nhau như trực tiếp tham gia đánh giá tại các cuộc họp, hội nghị với các cơ quan, ban ngành, địa phương; hướng dẫn học viên đi nghiên cứu thực tế; viết tin, bài hội thảo khoa học; viết bài đăng các tạp chí; tham gia các đề tài nghiên cứu khoa học cấp trường, tỉnh.., bước đầu đã chứng minh được năng lực tổng kết thực tiễn của mình, từ đó góp phần nâng cao chất lượng nghiên cứu khoa học nói riêng và nâng cao chất lượng giảng dạy nhà trường nói chung.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, hoạt động tổng kết thực tiễn của đội ngũ giảng viên nhà trường vẫn còn những tồn tại hạn chế nhất định từ đó ảnh hưởng đến chất lượng của hoạt động tổng kết thực tiễn của giảng viên.
Thứ nhất, về hoạt động nghiên cứu các đề án, đề tài khoa học các cấp
Từ năm 2020 - 2024, Nhà trường đã triển khai nghiên cứu và đưa vào ứng dụng 20 đề tài khoa học cấp trường. Các đề tài khoa học luôn có sự đổi mới về nội dung, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ chính trị. Nội dung các đề tài tập trung nghiên cứu, tổng kết thực tiễn những vấn đề như: Công tác kiểm tra giám sát của tổ chức cơ sở đảng; Nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã; Tăng cường đổi mới phong cách làm việc của đội ngũ công chức, viên chức ở trường chính trị tỉnh Hải Dương theo phong cách Hồ Chí Minh; Xây dựng quy trình quản lý các lớp bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức ở trường chính trị tỉnh Hải Dương; Xây dựng nguồn nhân lực lãnh đạo quản lý cấp cơ sở đáp ứng yêu cầu phát triển Hải Dương đến năm 2025 trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại và những năm tiếp theo….
Đặc biệt trong hai năm 2023 - 2024 nhà trường đã thực hiện chủ trì 03 đề tài khoa học cấp tỉnh về “Nâng cao năng lực quản lý nhà nước của cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn có khu, cụm công nghiệp tại tỉnh Hải Dương” “Xây dựng đội ngũ lãnh đạo, quản lý cấp xã đáp ứng yêu cầu phát triển tỉnh Hải Dương là tỉnh công nghiệp hiện đại” “Nghiên cứu đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã tỉnh Hải Dương”. Cho đến nay 03 đề tài khoa học cấp tỉnh trên đều đã được nghiệm thu và mang lại giá trị về mặt lý luận và thực tiễn đối với công tác nghiên cứu, giảng dạy của giảng viên nhà trường, là nguồn tài liệu phong phú đối với hoạt động của các cơ quan trong và ngoài tỉnh.
Thông qua việc nghiên cứu đề tài khoa học, tổng kết thực tiễn giảng viên đã đánh giá, kiểm nghiệm thực tiễn địa phương trong việc thực hiện chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, của tỉnh, chỉ ra những hạn chế và nguyên nhân từ đó đề xuất các giải pháp khắc phục cho tỉnh, huyện, cơ sở; đồng thời để phục vụ công tác đào tạo, bồi dưỡng của nhà trường.
Thứ hai, về tổ chức hội thảo, toạ đàm khoa học
Từ năm 2020 - 2024, hội đồng khoa học nhà trường đã tham gia phối hợp và chủ trì tổ chức thực hiện 15 hội thảo khoa học cấp trường, 02 hội thảo khoa học cấp tỉnh. Các hội thảo khoa học với nội dung phong phú, thiết thực, bám sát yêu cầu thực tiễn và định hướng xây dựng trường chính trị đạt chuẩn mức độ 1 vào năm 2025. Các hội thảo được triển khai đã tập trung vào nhiều chủ đề quan trọng như: nâng cao hiệu quả hoạt động thao giảng, dự giờ, thanh tra giáo dục; bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong bối cảnh mới; đổi mới công tác quản lý nghiên cứu khoa học; xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo, quản lý cấp xã đáp ứng yêu cầu phát triển công nghiệp hóa; và nâng cao năng lực quản lý nhà nước của cán bộ, công chức ở những địa bàn có khu, cụm công nghiệp; nâng cao chất lượng giảng dạy các môn lý luận chính trị, cũng như xây dựng các giải pháp thực hiện pháp luật dân chủ ở cơ sở và nâng cao hiệu quả giám sát của Hội đồng nhân dân cấp xã. Những nội dung này cho thấy nhà trường đã tổ chức hội thảo một cách bài bản, có chiều sâu, góp phần tích cực vào việc tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận và nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ tại địa phương.
Điển hình trong số các hội thảo khoa học đã được tổ chức tại Trường Chính trị tỉnh Hải Dương giai đoạn 2020 - 2024, bên cạnh 15 hội thảo và tọa đàm cấp trường, nhà trường đã tổ chức triển khai 03 hội thảo khoa học cấp tỉnh. Các hội thảo cấp tỉnh đều tập trung vào những vấn đề lớn, có tính thời sự và hàm chứa ý nghĩa lý luận - thực tiễn sâu sắc. Cụ thể, hội thảo về tác phẩm “Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã làm rõ giá trị lý luận, định hướng tư tưởng và tính định hướng chính trị của tác phẩm đối với công tác nghiên cứu, giảng dạy lý luận chính trị tại các trường chính trị. Hội thảo về tác phẩm “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực” đã nhấn mạnh vai trò của công tác phòng, chống tham nhũng trong xây dựng Đảng và hệ thống chính trị vững mạnh, đồng thời đề xuất các giải pháp tăng cường giáo dục chính trị, đạo đức công vụ trong cán bộ, giảng viên. Ngoài ra, hội thảo về “Nâng cao năng lực quản lý nhà nước của cán bộ cấp xã tại địa bàn có khu, cụm công nghiệp” đã góp phần nhận diện rõ những yếu tố tác động đến năng lực quản lý, từ đó đề xuất các tiêu chí và giải pháp thiết thực nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cơ sở trong bối cảnh chuyển dịch kinh tế - xã hội mạnh mẽ. Những hội thảo cấp tỉnh này không chỉ nâng cao chất lượng hoạt động khoa học của nhà trường mà còn đóng góp trực tiếp vào việc cung cấp luận cứ khoa học cho việc hoạch định chính sách và đào tạo cán bộ tại địa phương
Hàng năm, Đảng uỷ, Ban Giám hiệu nhà trường đã giao nhiệm vụ thường xuyên tổ chức các hội thảo, toạ đàm khoa học gắn với chuyên môn cho từng đơn vị phòng, khoa. Nhiều chủ đề toạ đàm, hội thảo có liên hệ mật thiết với địa phương, nhiệm vụ chính trị của nhà trường đã được triển khai. Các cuộc hội thảo, toạ đàm đã thu hút nhiều ý kiến tham gia thiết thực, giúp đơn vị thu nhận được nhiều nội dung để xuất, tham mưu cho các cơ quan, đơn vị quản lý từng lĩnh vực trên địa bàn tỉnh. Qua đó, một mặt, giảng viên có nhiều tư liệu, thực tiễn lien hệ trong giảng dạy mặt khác có những ý kiến đóng góp thiết thực góp phần tham mưu, hỗ trợ địa phương phát triển các mặt kinh tế, văn hoá, xã hội… Ngoài việc tổ chức hội thảo cấp trường thì các khoa, phòng mỗi quý đã tổ chức sinh hoạt chuyên môn với các nội dung cụ thể, phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao.
Thông qua các Hội thảo khoa học, với từng chủ đề nhà trường tổng kết thực tiễn và đề xuất với tỉnh về chủ trương, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, về công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ cho tỉnh. Đồng thời thông qua Hội thảo để đánh giá năng lực và trách nhiệm nghiên cứu khoa học của từng giảng viên gắn với việc đánh giá chất lượng giảng dạy và mức độ hoàn thành nhiệm vụ, thi đua khen thưởng hằng năm của từng giảng viên, các khoa phòng.
Thứ ba, về nghiên cứu biên soạn tập bài giảng chương trình Trung cấp lý luận, tài liệu cho các lớp bồi dưỡng:
Thực hiện Hướng dẫn số 313-HD/HVCTQG ngày 18/9/2020 của Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh về việc biên soạn học phần “Thực tiễn và kinh nghiệm xây dựng, phát triển địa phương” thuộc chương trình Trung cấp lý luận chính trị, trong năm 2020 - 2021, nhà trường đã thành lập Hội đồng nghiên cứu biên soạn giáo trình và đến tháng 07 năm 2021 đã hoàn thành. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức Hội đồng thẩm định và đánh giá cao Tập bài giảng “Thực tiễn và kinh nghiệm xây dựng, phát triển địa phương” của Trường Chính trị tỉnh Hải Dương. Đến quý 4 năm 2021, tập bài giảng đã được đưa vào giảng dạy trực tiếp tại các lớp Trung cấp lý luận chính trị.
Công trình này chính là thành quả của đội ngũ giảng viên, khẳng định vai trò, vị thế của giảng viên trường chính trị thông qua việc tổng kết thực tiễn góp phần phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương
Ngoài ra, trong giai đoạn 2020 - 2021, tập thể giảng viên Khoa Nhà nước và pháp luật đã tổ chức nghiên cứu, biên soạn 02 tập bài giảng liên quan đến bộ câu hỏi và đề cương trả lời phục vụ chương trình bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước ngạch chuyên viên và chuyên viên chính. Đây là những tài liệu có ý nghĩa thiết thực, góp phần quan trọng vào việc chuẩn hóa nội dung giảng dạy và nâng cao chất lượng bồi dưỡng. Đây là nguồn tài liệu cho học viên các lớp bồi dưỡng trong quá trình ôn tập mà còn đóng vai trò là sản phẩm kết tinh giữa lý luận và thực tiễn, giúp giảng viên có thêm cơ sở khoa học để triển khai hoạt động giảng dạy một cách chủ động, sáng tạo và phù hợp với đối tượng học viên. Thông qua việc hệ thống hóa kiến thức, cụ thể hóa nội dung chương trình và gắn với yêu cầu thực tiễn công vụ, các tập bài giảng đã trở thành tài liệu tham khảo hữu ích, phục vụ tốt cả mục tiêu nâng cao năng lực giảng dạy của giảng viên lẫn hiệu quả học tập của học viên.
Thứ tư, về xuất bản cuốn Bản tin Thông tin Lý luận và Thực tiễn: được duy trì xuất bản hàng năm, trung bình mỗi năm xuất bản từ 3 đến 4 số. Tính từ năm 2020 - 2024, Nhà trường đã biên tập và xuất bản được hơn 20 cuốn phát hành tới các cơ quan, sở, ban, ngành, đoàn thể trong tỉnh và các trường chính trị tỉnh, thành phố trong toàn quốc. (Nguồn: Phòng Quản lý đào tạo và nghiên cứu khoa học). Nội dung cuốn Bản tin đăng tải các bài viết thông tin về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về các lĩnh vực liên quan đến nhiệm vụ chính trị nhà trường; thông tin chỉ đạo của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đối với trường chính trị; trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về chuyên môn giảng dạy; tổng kết các mô hình phát triển kinh tế - xã hội của địa phương... Các bản tin đã thu hút được nhiều bài viết ở nhiều chủ đề trong đó có cả các bài viết của các tác giả ở các cấp, các ngành ở địa phương. Công tác thẩm định, lựa chọn các bài viết ngày viết ngày càng chặt chẽ, chất lượng các bài viết ngày càng được nâng cao.
Đặc biệt, Ban Giám hiệu nhà Trường chỉ đạo mở chuyên mục “Bảo vệ nền tảng tư tưởng” trong các bản tin Thông tin Lý luận và Thực tiễn hàng quý, tính đến cuối năm 2024 đã có tổng cộng 23 bài viết (từ số 73 đến số 84); các bài viết cùng chủ đề đăng trên Website của nhà trường có 10 bài; tổ chức hội thảo khoa học liên quan nội dung này với 01 hội thảo. Đồng thời, trong những năm gần đây nhà trường thường xuyên cử giảng viên tham gia các lớp tập huấn kiến thức bảo vệ nền tảng của Đảng, tham gia Cuộc thi chính luận về Bảo vệ nền tảng tư tưởng do Học viên chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phát động. Kết quả đáng mừng có 01 giảng viên của khoa Lý luận cơ sở đạt giải B trong cuộc thi phát động lần thứ 3.
Đây là hoạt động có ý nghĩa hết sức quan trọng, không chỉ nâng cao trình độ lý luận chính trị của giảng viên mà còn góp phần cập nhật những kiến thức thực tiễn sâu sắc trong bối cảnh các thế lực thù địch luôn dòm ngó xuyên tạc chống phá lại các quan điểm của Đảng và Nhà nước ta. Các lớp tập huấn này là diễn đàn học thuật có tính chuyên sâu, nơi đội ngũ giảng viên được tiếp cận trực tiếp với những quan điểm, chủ trương mới của Đảng, đồng thời được phân tích, lý giải các vấn đề thực tiễn đặt ra trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch hiện nay. Thông qua đó, giảng viên không chỉ củng cố lập trường tư tưởng vững vàng mà còn tích lũy thêm tư liệu thực tiễn sinh động để vận dụng hiệu quả vào hoạt động giảng dạy, nghiên cứu và tuyên truyền ở cơ sở. Từ đó góp phần trực tiếp vào việc xây dựng đội ngũ cán bộ có bản lĩnh chính trị, tư duy lý luận sắc bén, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.
Cùng với các hoạt động của nhà trường, hàng năm, đội ngũ giảng viên cũng đã nghiên cứu và tham gia viết nhiều công trình nghiên cứu khoa học ở nhiều thể loại đa dạng như: báo, tạp chí, bản tin, trang thông tin điện tử của các cơ quan, ban ngành ở trung ương và địa phương, cổng thông tin điện tử với số lượng lớn. Từ 2020 - 2024, đã có 25 (Nguồn: Phòng Quản lý đào tạo và nghiên cứu khoa học) bài viết từ giảng viên của nhà trường được đăng tải trên các tạp chí có chỉ số ISSN
Qua đó cho thấy, hoạt động nghiên cứu khoa học của đội ngũ giảng viên ngày càng đi vào nền nếp, đạt được kết quả khá tốt và có giá trị thiết thực; đóng góp đáng kể vào thành tích công tác đào tạo, bồi dưỡng và nghiên cứu khoa học của nhà trường.
Thứ năm, hoạt động tham mưu xây dựng văn bản, tham dự các hội nghị, các hoạt động sơ, tổng kết ở địa phương
Thời gian qua, công tác tổng kết thực tiễn của đội ngũ giảng viên Trường Chính trị tỉnh Hải Dương đã và đang chuyển dịch hướng nghiên cứu phục vụ tư vấn hoạch định chủ trương, tư vấn chính sách cho chính quyền địa phương, cho tổ chức đảng cơ sở với các vấn đề cụ thể như: xây dựng hệ thống chính trị; cải cách hành chính; cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; xây dựng nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao… Giảng viên nhà trường cũng thực hiện một số hoạt động khảo sát văn bản, chính sách đối với ngành, lĩnh vực cụ thể như: tham mưu cho chính quyền địa phương tổng kết thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu lần thứ XVII của Đảng bộ tỉnh Hải Dương và góp ý trong xây dựng dự thảo các văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII và Đại hội Đảng bộ tỉnh Hải Dương lần thứ XVII. Trường Chính trị tỉnh Hải Dương đã phối hợp với các ban, ngành để tổ chức các hội thảo, tọa đàm khoa học, nhất là các buổi tọa đàm chuyên sâu; khảo sát thực tiễn về một số vấn đề lý luận chính trị, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng, chủ trương, đường lối của Đảng.
Ngoài ra, lãnh đạo địa phương và Đảng uỷ nhà trường luôn quan tâm, tạo điều kiện cho giảng viên tham gia các hoạt động sơ kết, tổng kết, các cuộc hội nghị của các cấp, các ngành trên địa bàn nhằm giúp cho giảng viên nắm rõ tình hình phát triển kinh tế - xã hội, các hoạt động của chính quyền địa phương, của đoàn thể… trên địa bàn tỉnh.
Đảng bộ Trường Chính trị cũng chỉ đạo sát sao đảng viên, giảng viên nhà trường tham gia Hội thi “Tìm hiểu Chương trình của Tỉnh ủy về thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII, nhiệm kỳ 2020-2025” trong năm 2021. Những hoạt động thiết thực trên đóng vai trò quan trọng góp phần nâng cao kinh nghiệm thực tiễn, khả năng khái quát và tham mưu, tư vấn chính sách, tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng và Nhà nước đến với nhân dân của đội ngũ giảng viên Trường Chính trị tỉnh Hải Dương.
Thứ sáu hoạt động đi nghiên cứu thực tế của giảng viên tại cơ sở và các cơ quan ban ngành tại địa phương
Hoạt động nghiên cứu thực tế của giảng viên các khoa tại Trường Chính trị tỉnh Hải Dương được xem là một trong những nội dung trọng tâm nhằm gắn kết chặt chẽ giữa lý luận và thực tiễn trong quá trình giảng dạy. Thông qua các chuyến đi thực tế tại địa phương, thăm quan các mô hình phát triển kinh tế - xã hội tiêu biểu hoặc các cơ quan hành chính nhà nước, giảng viên có điều kiện trực tiếp quan sát, thu thập tư liệu, trao đổi với cán bộ cơ sở về những vấn đề đang đặt ra trong thực tiễn lãnh đạo, quản lý và tổ chức thực hiện chính sách. Những trải nghiệm thực tế này không chỉ giúp giảng viên cập nhật thông tin mới, nhận diện chính xác hơn các vấn đề thực tiễn, mà còn là cơ sở để vận dụng vào bài giảng, làm phong phú nội dung và phương pháp truyền đạt, tạo sự sinh động và tính ứng dụng cao trong mỗi giờ học. Đồng thời, hoạt động nghiên cứu thực tế còn góp phần bồi dưỡng tư duy phản biện, năng lực nghiên cứu khoa học và khả năng tổng kết thực tiễn cho giảng viên, từ đó nâng cao chất lượng đào tạo lý luận chính trị, đáp ứng yêu cầu đổi mới và xây dựng trường chính trị đạt chuẩn theo hướng gắn lý luận với thực tiễn với hành
Hàng năm nhà trường đều ban hành Kế hoạch nghiên cứu thực tế triển khai về các khoa. Trên cơ sở kế hoạch của nhà trường, các khoa chuyên môn xây dựng lịch trình nghiên cứu thực tế cụ thể tại địa phương. Kết thúc kế hoạch nghiên cứu thực tế khoa chủ quản có trách nhiệm báo cáo những kết quả đạt được bằng hình thức văn bản kèm theo các báo cáo cá nhân của các giảng viên.
Thứ bảy hoạt động hướng dẫn học viên đi nghiên cứu thực tế trong và ngoài tỉnh
Trong khoảng thời gian từ 2020 - 2024, theo Quyết định 6468-QĐ/HVCTQG, ngày 21 tháng 12 năm 2021 của giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh về ban hành bộ quy chế quản lý đào tạo, bồi dưỡng của Trường Chính trị tỉnh, Thành phố trực thuộc Trung ương và Quy chế đào tạo, bồi dưỡng, quy chế hoạt động nghiên cứu khoa học, nghiên cứu thực tế (quy định hoạt động nghiên cứu khoa học, quy định hoạt động nghiên cứu thực tế hằng năm, quy định hoạt động nghiên cứu thực tế có kỳ hạn), Ban giám hiệu cùng giảng viên nhà trường có trách nhiệm tham gia hướng dẫn nghiên cứu thực tế của học viên tại các lớp trung cấp lý luận chính trị - hành chính.
Trong giai đoạn từ năm 2020 - 2024: nhà trường đã tổ chức được 57 lớp Trung cấp lý luận chính trị với tổng số 3.733 học viên Tổ chức cho 57 lớp Trung cấp lý luận chính trị đi nghiên cứu thực tế trong và ngoài tỉnh. (Nguồn: Phòng Quản lý đào tạo và nghiên cứu khoa học). Trong những năm qua, thực hiện chủ trương, định hướng của Đảng, Nhà nước và của tỉnh Hải Dương về công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn, Trường Chính trị tỉnh Hải Dương đã chủ động trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai đồng bộ nhiều giải pháp góp phần từng bước nâng cao chất lượng, hiệu quả các mặt hoạt động nghiên cứu thực tế của học viên nhà trường. Từ năm 2020, cùng với những quy định mới do Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh ban hành về hoạt động nghiên cứu thực tế của học viên lớp Trung cấp lý luân chính trị, Trường Chính trị tỉnh Hải Dương đã chủ động rà soát, bổ sung quy định và triển khai cho học viên đi nghiên cứu thực tế với nhiều đổi mới cả về địa điểm, nội dung và hình thức, tạo ra sự chuyển biến tích cực về chất lượng hoạt động. Việc ban hành những quy định mới về hoạt động nghiên cứu thực tế của học viên lớp Trung cấp lý luận chính trị ở Trường Chính trị tỉnh Hải Dương thể hiện sự quan tâm của lãnh đạo Nhà trường, đồng thời góp phần tăng cường nhận thức và trách nhiệm của cán bộ, giảng viên và học viên đối với hoạt động nghiên cứu thực tế.
Từ các hoạt động cụ thể của đội ngũ giảng viên, có thể nhận thấy rõ sự trưởng thành của đội ngũ giảng viên Trường Chính trị tỉnh Hải Dương trong hoạt động tổng kết thực tiễn. Nhà trường đã góp phần tư vấn, tham mưu đề xuất nhiều giải pháp, kiến nghị, chính sách đối với cấp uỷ, chính quyền tỉnh trong nâng cao năng lực quản lý, những nút thắt cần tháo gỡ trong các hoạt động kinh tế của địa phương, trong kỹ năng phát huy nguồn lực tổng thể vào xây dựng nông thôn mới… Điều đó khẳng định rằng, đội ngũ giảng viên của nhà trường luôn quan tâm, nỗ lực và thể hiện rõ vai trò của giảng viên trường Đảng trong tất cả các hoạt động của địa phương.
Nguyễn Thị Mai, Khoa Nhà nước và pháp luật